RSP PAKETİNİ NASIL YÜKLEYEBİLİRİM?

“RSP” paketinin yüklenmesi sürecinde bir defaya mahsus olmak üzere bazı işlemlerin yapılması gerekmektedir. Bu işlemler paketin sorunsuz bir şekilde çalışması için önem teşkil etmektedir. Aşağıda bu adımlar maddeler halinde belirtilmiş ardından her bir maddenin detayı başlıklar halinde sunulmuştur.

- Java’nın Yüklenmesi / Güncellenmesi

- Rtools’un Yüklenmesi / Güncellenmesi

- devtools’un Yüklenmesi / Güncellenmesi

- RSP Paketi’nin Yüklenmesi

RSP Paketini Yüklemeye Hazırlık

RSP paketinin bağımlı olduğu birtakım paketler vardır. RSP paketinin yüklenmesi sırasında, bağımlı olduğu paketler de otomatik olarak yüklenecektir. Ancak kurulumun sorunsuz yapılabilmesi adına bilgisayara bazı ek programların yüklenmesi de gerekmektedir. Bu ek programların nasıl yüklenebileceği aşağıdaki başlıklarda yer almaktadır.

1. Java’nın Yüklenmesi / Güncellenmesi

RSP paketinin bağımlı olduğu paketlerden biri rJavadır. rJava paketi ise bilgisayarda Java’nın yüklü olmasını gerektirmektedir. Windows yüklü bilgisayarlarda sorun yaşamamak adına işletim sisteminiz 32-bit ise Java’nın sadece 32-bit; işletim sisteminiz 64-bit ise Java’nın hem 32-bit hem de 64-bit sürümlerini yüklemeniz tavsiye edilmektedir. Bunun için aşağıdaki linkleri kullanabilirsiniz:

Java 32-bit

Java 64-bit

Yukarıdaki linkler yerine Java’nın kendi sitesinden indirmek isterseniz aşağıdaki yolu izleyebilirsiniz:

Java adresi ziyaret edildikten sonra aşağıda kırmızı dikdörtgen ile gösterilen alana tıklanır.

Bu alana tıklandığında, aşağıdaki görseldeki gibi seçenekler görünecektir. İşletim sisteminize uygun olan sürümü buradan indirip kurabilirsiniz. Windows’u 64-bit kullanıyorsanız, hem 32-bit hem de 64-bit sürümü indirip kurmanız önerilmektedir.

2. R ve RStudio’nun Yüklenmesi / Güncellemesi

Eğer yüklü değilse öncelikle R ve RStudio’nun indirilip kurulması gerekmektedir. Aşağıda bu yazılımları indirebileceğiniz linkler verilmiştir:

2.1. R’ın Yüklenmesi

Windows için R

Linux için R

MacOS için R

3. Rtools’un Yüklenmesi / Güncellenmesi

Java için gerekli kurulumlar yapıldıktan sonra bilgisayara kurulması gereken bir diğer program Rtools’tur. Ancak Rtools yalnızca Windows işletim sistemini kullananlar için gerekmektedir. Rtools, kaynak koddan derleme yapmaya yarayan araçları içeren bir R yardımcısıdır. Rtools’u indirmek için aşağıdaki linkleri kullanabilirsiniz:

Rtools 32-bit

Rtools 64-bit

Yukarıdaki linkler yerine Rtools’u kendiniz kurmak isterseniz Rtools adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu durumda aşağıdaki gibi bir ekranla karşılaşılacaktır.

Burada Windows sürümünüze uygun olan Rtools’u indirip kurabilirsiniz.

4. devtools Paketinin Yüklenmesi / Güncellenmesi

RSP paketini yüklerken geliştirici araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır. R’da geliştirici araçlarının yer aldığı devtools paketi bu konuda ihtiyacımızı karşılayacaktır. devtools paketini kurmak için aşağıdaki kodu çalıştırabilirsiniz. Bu aşamada bazı paketlerin kaynak koddan kurulmasını isteyip istemediğinizi soran bir uyarı penceresi çıkabilir. Evet düğmesine tıklayarak kuruluma devam edebilirsiniz.

install.packages("devtools")

Paketin Yüklenmesi

Paketin arşiv dosyasına RSP.tar.gz adresinden ulaşılabilir. Ancak aşağıdaki kod yardımıyla paket R tarafından otomatik olarak indirilip kurulması sağlanacağından, bu adrese gidip paketi indirmenize gerek yoktur.

devtools::install_url("https://eptlab.com/RSP/RSP.tar.gz",
                      dependencies = TRUE,
                      upgrade = "never")

devtools paketi fonksiyonlarından install_url() yardımıyla RSP paketi R’a yüklenebilir. install_url() fonksiyonu bir internet sitesindeki paketin yüklenmesine yarar. Bu nedenle ilk argümanı urldir. İkinci argüman ise dependencies = TRUE olarak atanmıştır. Böylece RSP paketinin bağımlı olduğu diğer R paketleri de otomatik olarak kurulacaktır. Son argüman olan upgrade = "never" ataması yapılmasının nedeni ise RSP paketinin bağımlı olduğu bazı paketlerin sizde yüklü olması halinde güncelleme yapmamasını sağlamaktır. Bazen paketler güncellendiğinde, diğer projeleriniz beklediğiniz gibi çalışmayabilir. Ancak mevcut paketlerinizi güncellemek istiyorsanız, upgrade = "always" olarak değiştirebilirsiniz. Fakat bunu önermiyoruz. Sonuç olarak RSP paketi aşağıdaki kod yardımıyla kolay bir şekilde kurulabilir.

Kodu çalıştırdığınızda paket yüklenecektir. Yükleme işleminin sonunda terminalde aşağıdaki gibi uyarılar görülebilir:

Warning: replacing previous import 'polycor::polyserial' by 'psych::polyserial' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'lavaan::cor2cov' by 'psych::cor2cov' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'DT::dataTableOutput' by 'shiny::dataTableOutput' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'DT::renderDataTable' by 'shiny::renderDataTable' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'gt::html' by 'shinyjs::html' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'shiny::runExample' by 'shinyjs::runExample' when loading 'RSP'
Warning: replacing previous import 'rJava::show' by 'shinyjs::show' when loading 'RSP'
** testing if installed package keeps a record of temporary installation path
* DONE (RSP)

Buradaki uyarılar, RSP paketindeki bazı fonksiyonların başka paketlerle çakıştığını göstermektedir. Herhangi bir işlem yapılmasına gerek yoktur. Paketin yüklenmesinin ardından paket listesinin yenilenmesi tavsiye edilir. Bu işlemi aşağıdaki görselde gösterilen düğmeye tıklayarak yapabilirsiniz.

Son olarak library(RSP) komutu ile paket yüklenip içindeki fonksiyonlar ile çalışılmaya başlanabilir.

Paket yüklendikten sonra paket içerisindeki fonksiyonlar çalıştırılabilir hale gelir. RSP paketi içerisinde kullanabileceğiniz fonksiyonlar ve fonksiyonların çalıştırılmasının ardından açılan ekranlar aşağıda gösterilmiştir.

maddeAnalizi()

mtk()

afa()

Dfa()

veriUretimi()